“Biz açıkça milliyetçiyiz ve milliyetçilik bizi birleştiren yegâne unsurdur.Türk çoğunluğunun yanında diğer unsurların hiçbir etkisi yoktur. Her ne pahasına olursa olsun, ülkemizde yaşayanları Türkleştirecek, Türklere ve Türkçülüğe karşı çıkanları yok edeceğiz…” [1] Türkiye’de azınlıklara yönelik politikaların ortak paydası kesintisiz kovma ve yok etme şeklinde ifade edilebilir. Bu politikalar Hamid döneminde…
Kategori: Tarih
Ermeni Devrimci Karekin Gözikyan ve Osmanlı Matbaa İşçileri Grevi
Ermeniler bulundukları çevrenin ticari, kültürel ve sosyal hayatına katıldıkları ve değiştirdikleri gibi siyasal hayatına da katılarak siyasal değişikliklerin aktörleri olarak önemli roller oynamaktadırlar.[1] Bu bakımdan İzmir Mesropyan koleji mezunu İsdepan Vosgan’ı (1825-1901) 1848 devriminde Paris barikatlarında dövüşürken görmek şaşırtıcı değildir. Biz bu tarihsel hatırlatmayı yaptıktan sonra, Türkiye işçi sınıfı ve…
Türkiye’de “Sosyalist/Komünist” Hareketin Kökeni ve Bir Bileşeni Deyr-i Zor Mutasarrıfı “Canavar Zeki”
Türkiye “Sosyalist/Komünist” hareket Mustafa Suphi ve arkadaşlarının Kurduğu Türkiye İştirakiyyun Teşkilatı ile başlatılması bir gelenektir. Öncesindeki örgütlenmeler dikkate alınmaz. Çok erken tarihte sosyalist düşünceyi coğrafyamıza taşıyan Ermenileri, Yahudileri ve Rumları geçtik, Türklerin/Müslümanların organizasyonlarından da söz edilmemesi de bir gelenek olmuştur. Siyasi geleneklerin İttihatçı düşünceden kaynaklanmasının gereği olarak Türkiye İştirakiyyun Teşkilatı…
Malta Referansi
Vartkes Yeghiayan, hazırladığı Malta Belgelerinin[1] girişine; Babam Boğos Yeghiayan’ın ve mezalimden sağ kurtulup yetimliğin acısını çeken kuşağa mensup Ermenilerin anısına …Bu fırsatta babamın kuşağının biz çocukları için yaptıkları her şeye teşekkür ediyor ve bu suçluları teşhirde bu kadar geç kaldığımız için özür diliyorum. Sözleriyle başlar. Yeghiayan’ın bu çalışması yakın tarihimizin…
Uluslar arası Devrimci Harekette Ermeni Devrimcileri
Ölüm Her yerde aynı İnsan bir kere ölür Fakat ne mutlu can verene Halkların kurtuluşu için [i] Ermeni Devrimci hareketlerinin tarihine baktığımız zaman Ermeni toplumunun sosyalizmle çok erken tanışıp ilgi duyduğunu görüyoruz. Engels’in, Komünist Manifesto’nun 1888 tarihli İngilizce baskısına yazdığı 20 Ocak 1888 tarihli önsözündeki: “Bundan birkaç ay önce İstanbul’da…
Natanyan: 19. Yüzyılda Bir Düşünce Suçlusu!
Aykırı ve eleştirel Ermeni din adamı Boğos Natanyan’ın 1870’li yılların sonunda Sivas, Amasya ve Tokat izlenimleri[1] ve gözlemlerini, bir başka din adamı Karekin Sırvantsdyants’ın aynı dönem de bölgeye yaptığı gezi notları ve döneme ilişkin önemli fotoğraflar, notlar ve açıklamalarla zenginleştirerek yayına hazırlayan Arsen Yarman, bu çalışmasına yazdığı yaklaşık 150 sahifelik…
Teşkilat-ı Mahsusa
“Teşkilat-ı Mahsusa Osmanlının son dönemi ve devamındaki cumhuriyet rejiminde, azınlıkları yada kendinden saymadıkları halk topluluklarını ve ulusları etnik temizlikten soykırıma varan cinayetlerin ve katliamların organizasyonunu 30 binin üstünde bir güçle yöneten bir kadrodur. Bu kadro, askeri ve sivil bürokrasinin de üstünde yer alır ve aydınlardan bürokrasiye din adamına ve yerel unsurlara…
SİVAS ALEVİ-KIZILBAŞLAR ÜZERİNE
“Yeğenim bizde Ermeni malı var olmasına var emme, biz bunu paralan alduk!” Sivas şehri Ermeni Kral Senekerim tarafından kuruldu. Sivas, Senekerim’e Van karşılığında verilmiştir. Sivas ile ilgili incelemelerde de görüldüğü gib, Sivas yoğun bir Ermeni ve Pontos’a dahil bölgelerde de yoğun bir Rum nüfus barındırmaktadır. Bunların yanında Alevi-Kızılbaş nüfusunda hatırı…
Ermeni mallarının müsaderesi ve Mardin’de Mülkiyet değişimi
Mardin’de Hıristiyan mallarının müsaderesi kırsal kesimde Süryaniler, kentsel kesimde de Ermenilerin malları ve birikimlerinin talanı ve müsaderesi şeklinde gerçekleşir. Bu bakımdan Hıristiyanların yerleşim bölgelerine göre farklılık gösterir. Süryanilerin Mardin kent merkezinde varlıkları yoktur. Süryani Ortodoks kilisesinin yayın organı Yeni Günışığı dergisinin Haziran 1998 tarihli 3. sayısında Süryanilerin Mardin kent merkezinde…
BEDİRHANİLERDEN HAMİDİYE KOMUTANLARI HAYDARANLARA İNSANLIK DERSİNE DAİRDİR
İstanbul Belediyesi Kütüphanesinin tozlu raflarında bulunan bir belge dönemine ışık tuttuğu gibi, birçok bakımdan önem taşıyor: Birincisi, Mektup, dilinden anlaşıldığına göre 1908 sonrasında II. Meşrutiyetin başlarında yazılmış. Mektup, Kürtler arasında prestijli bir aile efradının önde gelenleri tarafından yazılmış, tek tek mühürlenmiş ve Haydaran Aşiretinin reisi Hüseyin Paşa’ya, Adilcevaz ile Erçiş’deki …