Taner Akçam’ın üçüncü baskısı yapılan, ezber bozan Yüz Yıllık Apartheid[1] çalışması 1918-1923 sürecinde Türkiye’de Apartheid rejiminin kuruluşu ve işleyişini örnekleriyle gözler önüne sererek, resmî tarih anlatısında önemli ve onarılamaz bir gedik/yara açmıştır. Bu yüzdendir ki, akademik çevrenin, resmî tarih anlatıcılarının nutku tutulmuş, ses soluk kesilmiştir. Sessizlik anlamlıdır. Türklük, milliyetçilik ve…
Kategori: Türkiye
Anılar ve toplumsalın eleştirisi
Kadir Cangızbay’ın okuyucusuyla buluşan anıları, bir sosyoloğun gözüyle Türkiye tarihine, başka bir açıdan bakışın ötesinde, değişik bir anlam ve tat katıyor Her türlü beşeri faaliyetin meşruluk temelini ihtiyaca endeksleyen hümanist bir aile ortamında, hiçbir şeyle korkutmadan… Bebeklikten beri adam sayarak büyütülüp geliştirilen ve zekânın varlıksal temelini dikkate yükleyen Kadir Cangızbay,…
Türkiye “Sol” Hareketlerindeki Milliyetçi Virüs
“Acı gerçek,… ‘bizi yükselten’ yalandan daha yararlıdır” (V.İ.Lenin) Bu yazı Türkiye sol hareketinin tahlilinden ziyade, yazının seyri içinde Türkiye sol’una (Türk “solu” demek daha doğru olur) ve zaaflarına değinilmekle birlikte, Türkiye sol hareketinin bir parçası olan fakat unutulan yada unutturulan bu coğrafyanın kadim halklarının sol hareketlerine özelliklede Ermeni devrimci hareketine…
Türkiye’de Ermeni Mimar Olmak
Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi’nin, Mimarlar Odası Tarihinden Portreler[1] serisinden Zakarya Mildanoğlu ile yapılan söyleşi kitaplaştırılarak okurlara sunuldu. Söyleşinin meslektaş ve birbirlerini çok uzun zamandır tanıyan iki arkadaş arasında yapılmasının da söyleşiye ayrı bir tat kattığını ekleyelim. Söyleşinin bu karakteri söyleşiye olağanüstü bir derinlik, sürükleyicilik ve zenginlik katmış. Söyleşi çocukluğu…
Resmi Milliyetçilik ve Kimlikler
Osmanlı’da milliyetçilik[1] bölücü etkileri nedeniyle XX. Yüzyıl başlarına kadar tehlikeli bir ideoloji olarak görülmüş ve Müslüman yönetici zümre gizliden gizliye Türk milliyetçiliğini geliştirmekle beraber, uluslaşma sürecindeki Osmanlı halklarının kimlik arayışlarını önlemeye çalışmıştır[2]. Türk milliyetçiliği Türkçülük akımı şeklinde ancak 1911 den sonra, Araplar ve Arnavutlar arasında milli uyanışın başlamasıyla açıklık ve…
Terörist Bir Devletin Portresini, Garbis Altınoğlu’nun Vasiyeti Olarak Okumak
Garbis Altınoğlu, Türkçede yeni yayınlanan çalışmasında[1], özellikle 1990’lı yılların uygulamaları örnek olaylar olarak ele alıp terörist devletin portresini okurlarına sunar. Garbis, kitabın yazılmasına dair nedenlerden söz ederken amneziyi öne çıkararak etkisini öne çıkarır. Toplumda hüküm süren unutmanın Türkiye toplumunun özel bir niteliği olmadığının altını çizerek, bu unutmanın maddi temellerini sıralar. …
Gençay Hoca’dan Tarih ve Coğrafya Dersi
Gençay Gürsoy’un Bir Hayat Üç Dönem: Anılar-Tanıklıklar (İletişim Yayınları, 2021) başlıklı çalışmasında anılarından hareketle yakın tarihin bir kronolojisini ve toplumsal haritasını çıkarmış olduğunu söyleyebiliriz. Özyaşamı ile süslenmiş tarih anlatısının tarihsel hafızamıza ışık tutarak, hafızayı tazeleyen bir işlevi yüklenmiş olduğunu söylersek abartmış olmayız düşüncesindeyim. Hoca, bir nörolog olarak yakın tarih hafızasını…
ÇETE GELENEĞİ
Gün geçmiyor ki ortalık çete haberleriyle çalkalanmasın, her çete haberi yeni bir şeymiş gibi, sanki ilk defa cereyan ediyormuş gibi sunuluyor, haber sunucuları bu haberleri verirken hayretten sanki ağızları bir karış açık dilleri tutulmuş gibi naklediyorlar. Rol kesiyorlar. Halbuki tarih boyunca çetelerle o kadar iç içelik var ki, çete teşkil…
KAYPAKKAYA’DA REJİMİN/KEMALİZM’İN TEŞHİRİ
Kaypakkaya, sol yada sosyalist gelenek içinde Kemalizm ile arasında mesafe koyarak cepheden eleştirip bir ilki gerçekleştirmiştir. Olağan üstü sınırlı koşullarda olmasına karşın eleştirilerinde son derece radikaldir. Bu güne göre oldukça sınırlı bir bilgi[1] dağarcığı ile yapıldığını söyleyebileceğimiz rejimin niteliğine dair bu eleştirileriyle Kemalizme büyük gedik açmıştır. Kaypakkaya’nın öneminin bu eleştirilerinde…
Devşirmeler ve Devletsizler: Kürd Halkının, Tarihsel Açmazından Kurtulmasında Uzun Bir öneriler Demeti
Korkudan kendini korumak en esaslı savunmadır. Korku; insanı savunmasız, utanmaz, tutumsuz hallere sokar. İnsanının ruhunu çürütür ve köle durumuna düşürür. İnsanı umutsuz bırakır ve bitirir. Sonra insanlığa karşı her türlü kurnazlığı, kötülüğü yapmaya alıştırır, hileli yaşamı prensip edinen bir hale sokar. Ahmet Önal Siyasi köken olarak, cesaretin, ısrarın ve direniş…