Resmi lisanda ismi onun varlıktır amma,Hususi lehçemizde bahtiyarlık vergisi! (1) Dostum Ragıp Zarakolu Varlık Vergisi üzerine çalışma yapmamı önerdiğinde (2) vergi üzerine birçok çalışmanın yapıldığını ve yeni bir şeyler söylemenin zor olduğunu düşünmüştüm. Ancak vergiye(!) vakıf oldukça konunun çok boyutlu olduğunu ve bu verginin(!) daha uzun zaman gündemi işgal edeceğini…
20 Kur’a Askerlik ve Varlık Vergisi’nin Yıkıntıları Altındaki Hayatlar
Sosyalist hareketin ve Ermenice edebiyatın önemli yazarlarından Zaven Biberyan’ın Babam Aşkale’ye Gitmedi[1] adlı romanı, 20 Kur’a (20 Sınıf) İhtiyat Askerliği ve Varlık Vergisi uygulamasıyla yıkılan hayatların bir fotoğrafı olarak, Türkiye’nin karanlık noktalarına ışık tutar. Zaven Biberyan, devletin ‘ilgisini’ esirgemediği, sosyalist, Ermeni bir aydındır. Basın Yayın Genel Müdürlüğü’nün, ‘Başbakanlık yüksek katına’…
Bir Osmanlı Komutanının Soykırım Güncesi
Türkiye’deki Ermeni kırımının çapraz sorgusuna Osmanlı komutanı Rafael de Nogales de katıldı. Osmanlı ordusunda önemli üst düzey görevlerde bulunan Venezüella’lı paralı asker olan Nogales’in, Dünyanın değişik yerlerinde çeşitli ordularla katıldığı savaşlar koleksiyonundan Osmanlı ordusundaki 4 yıllık deneyimi ve gözlemleri nihayet Yaba Yayınları tarafından Türkçe’de tam metin yayınlanarak Nogales’i[1] okurlarla buluşturdu.…
Ermenilerin Zorla Müslümanlaştırılması
Türkiyeli akademisyen Taner Akçam’ın mevcudu bulunmayan Ermeni Sorununun/Soykırımının genel fotoğrafının çekildiği, başucu kitabı: İnsan Hakları ve Ermeni Sorunu çalışmasının 3. Baskısı ile Ermenilerin zorla Müslümanlaştırılması- Sessizlik, İnkar ve Asimilasyonbaşlıklı yeni çalışması arka arkaya okurlarıyla buluştu. Bir başucu kitabı olan İnsan Hakları ve Ermeni Sorunu çalışması, genele odaklanarak Sorunun baştan sona…
Küçük Asya Hıristiyanlarına Uygulanan İttihatçı Terör: Boykotlar, Yağmalar, Cinayetler, Sürgünler ve Yangınlar
İttihat ve Terakki dönemi ile 1908’de başlayarak Kemalist dönemdeki 1924 yılı kovulmalarına kadar devam eden Hıristiyanlara karşı ekonomik boykotlar, Hıristiyanların mülksüzleştirilerek tarihsel topraklarından kazınma operasyonudur. Bu operasyonlar devlet politiksaı olarak Jöntürkler eliyle yürütülmüştür. Operasyonların ikinci önemli işlevi ve amacı milli duyguları yükselterek Türk kimliğinin inşa edilmesidir. Gelişimi daha kolay anlayabilmek…
Anılar ve toplumsalın eleştirisi
Kadir Cangızbay’ın okuyucusuyla buluşan anıları, bir sosyoloğun gözüyle Türkiye tarihine, başka bir açıdan bakışın ötesinde, değişik bir anlam ve tat katıyor Her türlü beşeri faaliyetin meşruluk temelini ihtiyaca endeksleyen hümanist bir aile ortamında, hiçbir şeyle korkutmadan… Bebeklikten beri adam sayarak büyütülüp geliştirilen ve zekânın varlıksal temelini dikkate yükleyen Kadir Cangızbay,…
İnsanlığa acı sorular
Peter Balakian’a 1998 PEN/ Albrand Ödülü’nü getiren ‘Kaderin Kara Köpeği’, Diyarbakır’dan Amerika’ya uzanan bir yolculuğu anlatıyor. Peter Balakian kitabı Kaderin Kara Köpeği’nde, kendi gelişme yolculuğu içinde, aile üyelerinin bir zincir oluşturarak umutlarını elden ele, kimsenin zarar veremeyeceği bir yere götürmesini anlatır. Kuşaklar boyu bir umudu, bir direnci ve bir kararlılığı,…
TARİH VE TEKERRÜR ÜZERİNE BİR KATKI
Tarihçi dostumuz Ayşe Hür, bir tweet[1] dizisinde yerli yabancı birçok düşünürden yaptığı alıntılarla tarih ve tekerrür üzerine kısa ve özlü değerlendirmelerde bulunurken, şimdilerde adettendir “uzaktan” bir tarih dersidir: Sözü Heraklitos’la açar: Meşhur laftır: “Tarih tekerrür etmez.” Antik dönem filozofu Heraklitos’un “Aynı nehirde iki kez yıkanılmaz” önermesinden mülhem bu yargı, tarihsel…
Tarihe Düşülen Önemli Not
Arsen Yarman son kapsamlı çalışmasında[1] Ermenistan’ın Gözyaşı ve Sefaleti adlı Boğos Natanyan’ın adalet arayışına yönelik kitabı ile 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşından sonra imzalanan Berlin antlaşmasının 61. maddesine istinaden yapılacak reformlarla ilgili olarak Ermeni taşrasındaki durumun tesbit edilmesine yönelik olarak Osmanlının bilgi ve tasvibi ile bölgeye gönderilen rahiplerin (Sırvantsdyants ile Minasyan’ın) ve…
KİMLERE TAPINIYORDUNUZ [1]
Osmanlı İmparatorluğunu Almanya’nın yedeğinde savaşa sokarak 4 yılın sonunda yenilginin kesinleşmesiyle Talat Paşa hükûmeti 8 Ekim 1918 tarihinde istifa etmek zorunda kalmıştır. 30 Ekim 1918 de kayıtsız şartsız teslim olan İttihat ve Terakki Cemiyeti, 1 Kasım’da yapılan olağanüstü kongrede kendini feshederek Teceddüt Fırkasına dönüşmesinin akşamında İTC yönetiminin A takımı Enver,…